تاثیر تراکم بوته و فاصله ردیف بر برخی خصوصیات ریخت‌شناختی، عملکرد ، اجزای عملکرد و میزان پروتئین دانه دو رقم نخود زراعی(Cicer arietinum L .)

به منظور بررسی تاثیر فاصله ردیف و تراکم بوته روی برخی صفات ریخت­شناختی، عملکرد ، اجزای عملکرد و پروتئین دانه در دو رقم نخود، آزمایشی در سال 1386 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز به اجرا در آمد. آزمایش به صورت کرت­های خرد­شده بر پایه طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاصله ردیف در سه سطح (40، 50 و 60 سانتی­متر) به عنوان کرت اصلی، تراکم بوته با دو سطح (25 و 35 بوته درمترمربع ) و رقم نخود شامل آرمان و هاشم  به عنوان کرت­های فرعی منظور گردید. نتایج نشان دادند که فاصله ردیف تاثیر معنی­داری بر میانگین صفات مورد بررسی نداشت. تراکم بوته بر تعداد نیام در واحد سطح، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه تاثیر معنی­داری داشت، به طوری که تراکم بوته بیش­تر (35 بوته درمترمربع) محصول بیش­تری تولید نمود. هم­چنین تعداد انشعاب تحت تاثیر تراکم بوته قرار گرفت و در تراکم 25 بوته، تعداد انشعاب بیش­تری به­ دست آمد. تاثیر رقم بر ارتفاع بوته، ارتفاع تشکیل اولین نیام، عملکرد بیولوژیک معنی­دار بود و رقم هاشم مقادیر بالاتری را نشان داد. شاخص برداشت در رقم آرمان به طور معنی­داری بیش­تر از رقم هاشم بود. استفاده از تیمار فاصله ردیف نزدیک (فاصله 40 و یا 50 سانتی­متر) و تراکم بوته بالا (35 بوته درمترمربع) بیش­ترین عملکرد را در هر دو رقم تولید نمود .